Cây Bị Tuyến Trùng, Thối Rễ: Nguyên Nhân, Biểu Hiện & Cách Xử Lý Hiệu Quả

1. Giới thiệu chung

Cây trồng bị tuyến trùng và thối rễ là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến năng suất, chất lượng cây giảm sút nghiêm trọng. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, cây sẽ còi cọc, vàng lá và có thể chết hàng loạt. Vậy cây bị tuyến trùng, thối rễ thường có những biểu hiện gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây.

---

2. Tuyến trùng là gì? Tác hại của tuyến trùng đối với cây trồng

Tuyến trùng là sinh vật dạng giun nhỏ, sống trong đất và tấn công vào rễ cây để hút chất dinh dưỡng. Chúng gây ra nhiều tổn thương khiến cây suy yếu và dễ bị nấm, vi khuẩn xâm nhập.

Tác hại chính của tuyến trùng:

• Làm rễ phình to, sưng u, tạo bướu, rễ bị tắc nghẽn mạch dẫn.

• Giảm khả năng hấp thu nước và dinh dưỡng.

• Gây vàng lá, chậm phát triển, năng suất thấp.

• Tạo điều kiện cho bệnh thối rễ, nấm Fusarium, Pythium phát triển.

---

3. Biểu hiện của cây bị tuyến trùng và thối rễ

3.1. Trên thân và lá

• Lá vàng từ gốc lên ngọn, nhất là ở các lá già.

• Cây còi cọc, kém phát triển, lá nhỏ và rụng sớm.

• Cây héo rũ vào ban trưa, dù đất vẫn còn ẩm.

• Một số cây có thể biểu hiện cháy mép lá, thối gốc.

3.2. Trên bộ rễ

• Rễ bị sưng u, chai cứng hoặc biến dạng.

• Nhiều rễ bị thối nâu đen, nhũn nước hoặc có mùi hôi.

• Rễ tơ ít, dễ bị đứt, không phát triển lan rộng.

• Khi nhổ cây lên, rễ thường bám đất nhiều, do tuyến trùng và nấm tạo khối bùn chặt quanh rễ.

---

4. Nguyên nhân khiến cây bị tuyến trùng, thối rễ

• Đất canh tác lâu năm, không được luân canh hoặc xử lý đất.

• Sử dụng phân hữu cơ tươi chưa ủ kỹ, chứa nhiều mầm bệnh.

• Tưới nước quá nhiều, làm đất bí, rễ ngạt khí.

• Giống cây yếu, không kháng bệnh.

• Không xử lý rễ, đất, dụng cụ trồng trước khi gieo trồng.

---

5. Cách phòng và trị bệnh tuyến trùng, thối rễ hiệu quả

Phòng bệnh:

• Xử lý đất trước khi trồng: phơi đất, bón vôi, hoặc dùng chế phẩm sinh học Trichoderma.

• Luân canh cây trồng, tránh trồng liên tục cùng một loại cây.

• Sử dụng giống khỏe, kháng bệnh.

• Bón phân hữu cơ hoai mục, cân đối N–P–K.

Trị bệnh:

• Nhổ bỏ cây bệnh nặng, xử lý vùng đất quanh rễ.

• Dùng chế phẩm sinh học hoặc thuốc đặc trị tuyến trùng như: Nema-Gone, Vifuramic, BioNem,…

• Tăng cường Trichoderma, Bacillus spp. để ức chế nấm, khuẩn gây thối rễ.

• Cải tạo hệ thống thoát nước, tránh úng ngập.

---

6. Kết luận

Việc nhận biết sớm biểu hiện cây bị tuyến trùng, thối rễ là yếu tố quan trọng giúp nhà nông chủ động phòng và trị bệnh hiệu quả. Hãy thường xuyên kiểm tra bộ rễ, quan sát dấu hiệu sinh trưởng để phát hiện kịp thời và áp dụng biện pháp xử lý đúng cách, giúp cây khỏe mạnh, năng suất cao.