Kiến là một trong những đối tượng gây hại gián tiếp nhưng ảnh hưởng đáng kể đến năng suất và chất lượng cà phê, đặc biệt là giai đoạn trái chín – sắp thu hoạch. Chúng bảo vệ rệp sáp, rệp vảy, làm tăng tỷ lệ sâu bệnh và gây rụng quả. Vì vậy, áp dụng đúng kỹ thuật phòng kiến trên cây cà phê là yếu tố quan trọng giúp nhà vườn bảo vệ vụ mùa.
Dưới đây là những giải pháp phòng kiến khoa học, an toàn và hiệu quả nhất hiện nay.
1. Vì sao cần phòng kiến trên cây cà phê khi sắp thu hoạch?
Trong giai đoạn cà phê chín, kiến hoạt động mạnh và gây ra nhiều tác hại:
-
Nuôi dưỡng và bảo vệ rệp sáp, làm rệp phát triển nhanh và gây hại mạnh hơn.
-
Tăng tỷ lệ nấm bệnh, đặc biệt là nấm muội đen do mật rệp.
-
Làm suy cây, khiến trái chín không đều.
-
Gây rụng quả khi bò nhiều trên chùm trái.
-
Hạn chế công thu hoạch do kiến gây khó khăn khi hái cà phê.
Do đó, việc kiểm soát kiến đúng thời điểm là yếu tố quan trọng để bảo vệ năng suất.
2. Kỹ thuật phòng kiến hiệu quả cho vườn cà phê
2.1. Vệ sinh vườn và cắt tỉa tán cây
-
Phát dọn cỏ, thu gom cành lá khô.
-
Tỉa cành tạo độ thông thoáng, giảm nơi trú ẩn của kiến và rệp.
-
Kiểm tra thường xuyên các cành bị rệp sáp để xử lý sớm.
2.2. Sử dụng bẫy kiến thủ công
Một số biện pháp thủ công giúp giảm kiến đáng kể:
• Bôi mỡ bò/quét vôi quanh gốc hoặc thân cây
Tạo lớp ngăn kiến bò lên cây.
• Dùng bẫy keo dính
Quấn băng dính keo quanh thân hoặc đặt bẫy dưới tán cây.
• Dùng mồi dụ sinh học
Mồi protein hoặc đường pha thêm men vi sinh giúp diệt kiến tận gốc tổ.
2.3. Quản lý rệp – cắt đứt nguồn thức ăn của kiến
Kiến xuất hiện nhiều do rệp sáp tạo mật ngọt. Vì vậy, phòng kiến phải đi đôi với phòng rệp bằng:
-
Dầu khoáng.
-
Thuốc trừ rệp sinh học như Abamectin, Bio neem…
-
Rửa rệp bằng nước xà phòng loãng.
2.4. Sử dụng chế phẩm hoặc thuốc phòng kiến (khi cần thiết)
Khi mật độ kiến quá cao, có thể sử dụng các chế phẩm:
-
Dẫn dụ – mồi độc cho kiến.
-
Phun thuốc sinh học có nguồn gốc thảo mộc.
-
Hạn chế tối đa dùng thuốc hóa học trong giai đoạn cận thu hoạch.
Lưu ý: Chỉ dùng thuốc khi thực sự cần thiết và đảm bảo thời gian cách ly để không ảnh hưởng chất lượng cà phê.
3. Thời điểm phòng kiến tốt nhất
-
Trước thu hoạch 20–30 ngày: kiểm tra và xử lý rệp sáp.
-
Trước thu hoạch 10–15 ngày: đặt bẫy kiến, bôi mỡ bò, làm sạch vườn.
-
Trong thời gian thu hoạch: hạn chế tối đa dùng bất kỳ sản phẩm hóa học.
4. Lưu ý quan trọng khi phòng kiến trên cây cà phê
-
Không phun thuốc hóa học khi trái đã chuyển sang chín đỏ.
-
Ưu tiên biện pháp sinh học – thủ công.
-
Theo dõi mật độ kiến hằng tuần để có biện pháp kịp thời.
-
Không phá tổ kiến đỏ có lợi (ăn sâu cuốn lá), chỉ xử lý kiến gây hại như kiến đen, kiến vàng.
5. Kết luận
Áp dụng đúng kỹ thuật phòng kiến trên cây cà phê khi sắp thu hoạch giúp:
-
Giảm hại rệp – nấm đen.
-
Đảm bảo chất lượng nhân cà phê.
-
Giữ năng suất ổn định.
-
Thu hoạch dễ dàng, an toàn.
Đầu tư công tác phòng kiến đúng cách là bước quan trọng để có được mùa cà phê bội thu và chất lượng cao.
Skip to content
